XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa
Testuingurua
XIX mendeko olde erromantiko berria, klasizismoa eta ernazimenduarekin (berpizkundearekin) baino hobeto, estetikaren joeraz Erdiaro xume eta sotilarekin konpontzen zen.
Aro guztietako gurutzatze dialektikoan
Edergintza
Ildo horretatik ibiltzen hasiko da, beraz, XIX mendeko estetika gehiena, hots, sinbolismoa, inpresionismoa, expresionismoa, modernismoa, surrealismoa, etab.
Mugimendu berriaren aberastasunaz eta oparotasunaz ez dago dudatzerik.
XX mendean Europan eginen den estetika ia oro erreakzio
Goian aipaturiko hiru poeten sorkuntza dela-eta alde formal guztiok ukituko ditugu.
2. URRATS BERRIAK HURBILAGOTIKBeraz, norberaren behe-kontzientziaren ur sakonetan egositako amets-mundu jori eta eroa estetikan ere isladatzen ahaleginduko da edergintza berria.
Estetikan lehen
Orain olde bapatekoak, expontaneoak, irudimenaren uretan murgildutako olde zoroek gogoeta logikoek baino indar handiagoa daukate.
Izan ere, ez da ahaztekoa Novalis-ek proposaturiko
Novalisen iritzian poetak
Hori dela-eta, edergaiaren ertz zehatz-formalegiak itzaltzen eta urtzen etorriko dira, kera erdi-gauzatuak, erdi-mamituak, erdi-susmakorrak eskainiz.
Hori dena, oraindik, nabariagoa izanen da pinturaren eremuan.
Pintura inpresionistarentzat
Inpresionisten pinturak eta paisaiak gelberak, lainoberak (gauzakien ertzak amaitugabe bezala, hots, gutxi gorahehera) azaltzen dira linea aski nagi-baldanetan.
Alde morbosoak ere (hau da, etika baten ikuspegitik diskutagarri direnak) astinduak izanen dira, emagalduak, ijitoak, talde marginatuak onartuz.